Katten kunnen allergisch reageren op tal van allergenen, waaronder insectenbeten of -steken, medicijnen, voedsel en omgevingsstoffen (bijvoorbeeld schimmels, pollen, gras en huisstofmijt).
Huisdiereigenaren moeten bekend zijn met de verschillende klinische symptomen van allergische reacties bij dieren en hun katten naar de dierenarts brengen als ze zich zorgen maken. Uw dierenarts zal allergietesten uitvoeren of bestellen om erachter te komen voor welke allergenen uw kat gevoelig is en de juiste behandeling toedienen.
Hoe werkt een allergietest bij katten?
Allergieën zijn overdreven reacties van het lichaam als gevolg van het in contact komen met bepaalde stoffen in de omgeving. Het immuunsysteem van katten die vatbaar zijn voor allergieën behandelt deze stoffen als vreemd (niet-zelf), dus werkt het tegen hen en veroorzaakt een immuunrespons.
Deze (onschadelijke) stoffen worden allergenen genoemd en kunnen op verschillende manieren het lichaam bereiken:
- Inademing
- Inslikken
- Huidcontact
Allergieën hebben onaangename manifestaties en kunnen de dagelijkse activiteiten en het humeur van uw kat beïnvloeden. De meest voorkomende allergenen bij katten zijn vlooienspeeksel, huisstofmijt, pollen en schimmels. Katten kunnen ook voedselallergieën ontwikkelen, maar dit komt niet zo vaak voor bij katten als bij honden.
Dat gezegd hebbende, katten met voedselallergieën kunnen allergisch zijn voor:
- Zuivel
- Vis
- Rundvlees
- Kip
Voordat de dierenarts allergietesten voor uw kat uitvoert of bestelt, zal hij deze grondig evalueren om andere oorzaken die veel voorkomende klinische symptomen kunnen hebben, te elimineren. Als de dierenarts een allergie vermoedt, zal hij allergietesten aanbevelen.
Allergietesten omvatten huid- (intradermale) testen of hematologische (bloed) testen om te ontdekken of een stof of allergeen een allergische reactie bij uw kat veroorzaakt.
De tests bevatten drie methoden:
- Feline IgE ELISA-assay: Dit meet de niveaus van specifieke antilichamen (immunoglobuline E of IgE) in het bloed die kunnen wijzen op overgevoeligheid voor allergenen in de lucht.
- Radioallergosorbent-test (RAST): Hiermee worden de specifieke antilichamen in het bloed gedetecteerd die worden gevormd wanneer katten allergisch zijn voor een of meer allergenen.
- Intradermale testen: Deze meten de reactie van de huid op specifieke allergenen.
In het geval van voedselallergieën zijn er geen specifieke tests die kunnen worden uitgevoerd, maar de dierenarts kan een proef met een eliminatiedieet aanbevelen, waarbij u voedsel dat uw kat regelmatig eet, verwijdert en geleidelijk opnieuw introduceert, waarbij u observeert of de klinische tekenen van een allergie optreden. Voor dit type allergie kunnen bloedtesten onbetrouwbare resultaten geven en worden ze als ontoereikend beschouwd.
Wat zijn de verschillende soorten allergietesten?
Als uw kat klinische symptomen vertoont die wijzen op een omgevingsallergie, kan de dierenarts een allergietest aanbevelen (hematologisch en/of intradermaal).
1. Allergie Bloedonderzoek
Allergie-bloedtesten omvatten het verzamelen van een bloedmonster van uw kat en het voor analyse naar een laboratorium sturen. Het bloed wordt vervolgens onderzocht op verschillende antilichamen die worden gevormd in aanwezigheid van allergenen. Met andere woorden, de bloedtest controleert op de specifieke antilichamen (IgE) die wijzen op de overgevoeligheid van uw kat voor een bepaald allergeen.
Deze methode om het bloed van uw kat te analyseren is over het algemeen gemakkelijk uit te voeren en handig voor u (de eigenaar), vooral omdat er geen gespecialiseerde dierenarts nodig is om het bloedmonster te verzamelen en de resultaten te analyseren. Katten hoeven niet verdoofd te worden; het monster kan in slechts enkele seconden worden verzameld.
Allergie bloedtesten hebben bepaalde beperkingen. Om te beginnen zijn er vaak fout-positieve of fout-negatieve resultaten, naast verschillen tussen de resultaten van subcutane allergietesten en bloedanalyse.
Feline IgE ELISA-assay
De meest gebruikte allergiebloedtest is de immuno-enzymatische techniek voor titratie, genaamd enzym-linked immunosorbent assay (ELISA). Deze test meet het niveau van het antilichaam IgE in het bloed, dat door het lichaam wordt geproduceerd als reactie op verschillende antigenen, die de allergische reactie veroorzaken.
Deze test kan specifiek IgE detecteren tegen 49 verschillende allergenen, waaronder:
- Grassen
- Onkruid
- Bomen
- Heesters
- Mieten
- Schimmel
- Vlooien
- Dander
Radioallergosorbent-test (RAST)
De RAST-test zoekt naar specifieke antilichamen die verband houden met allergieën om de triggers bij uw kat te identificeren. De test detecteert de IgE-niveaus, aangezien deze voornamelijk wordt gebruikt om omgevingsallergieën te diagnosticeren (inhalatieallergieën of atopie, een aandoening die roodheid en jeuk van de huid veroorzaakt), en is niet effectief bij het diagnosticeren van contact- of voedselallergieën. Het bloedmonster wordt voor onderzoek naar een laboratorium gestuurd en de resultaten kunnen binnen 1 à 2 weken klaar zijn.
Deze allergietest is gemaakt voor mensen en kan dus vals-positieve resultaten geven bij gebruik bij katten. Om deze reden bevelen dierenartsen ook intradermale tests aan samen met de RAST-test.
2. Intradermale testen
Allergie-huidtesten hebben de voorkeur boven bloedtesten omdat ze sneller worden uitgevoerd en overtuigender zijn. Het diagnosticeren van allergieën bij katten door middel van intradermale testen heeft echter een nauwkeurigheid van slechts ongeveer 80%.
Intradermaal testen omvat het injecteren van een klein aantal allergenen onder de huid van uw kat. De procedure wordt over het algemeen uitgevoerd onder algemene verdoving en bestaat uit 40-60 injecties in een enkel deel van het lichaam, elk met een kleine hoeveelheid verschillende allergenen.
Voor de test wordt het haar van uw kat geschoren en wordt de huid gedesinfecteerd. Als de huid van uw kat begint te zwellen in het gebied van een injectie in de eerste 20 minuten na toediening, is dit een positieve reactie, waarmee het allergeen wordt geïdentificeerd dat de bijwerking veroorzaakt. Als er geen tekenen van irritatie optreden, kan worden aangenomen dat uw kat niet allergisch is voor dat allergeen.
Hoewel intradermaal testen de meest gebruikte methode is om de verschillende allergieën op te sporen waar huisdieren aan kunnen lijden, zijn er bepaalde beperkingen.
- Zwangere of reproductieve vrouwen kunnen niet worden getest vanwege hormonale verschillen tijdens die periodes.
- Om een effectieve sedatie te garanderen, mag uw kat 5 dagen voor de test niet worden gewassen en mag deze dag niet worden gevoerd.
- Bepaalde medicijnen (antihistaminica, steroïden of medicijnen tegen jeuk) kunnen de resultaten van de procedure beïnvloeden als ze vóór de test worden ingenomen.
- Er is een klein risico op het ontwikkelen van bijwerkingen tijdens de test (bijv. moeite met ademhalen, zwelling van het gezicht), maar uw kat zal tijdens de procedure worden gecontroleerd.
3. Testen op voedselallergieën
In het geval van een voedselallergie interpreteert het immuunsysteem van uw kat een bepaald eiwit in zijn dieet verkeerd en ziet het het als een vijand. Het veroorzaakt een immuunrespons die ongemak en angst kan veroorzaken bij uw huisdier.
De enige effectieve methode om voedselallergieën te diagnosticeren is een strikt dieet (op advies van de dierenarts) dat slechts één type eiwit bevat, samen met vitamines en mineralen. Dit zal gedurende een maand of langer de enige bron van voedsel voor uw kar zijn; daarna kan het normale dieet van uw kat weer worden ingevoerd.
Als de toestand van uw kat verbetert tijdens het eliminatieproefdieet, maar aanzienlijk verslechtert na het herintroduceren van het normale dieet, is er waarschijnlijk sprake van een voedselallergie. Maar om het allergeen te identificeren, is het noodzakelijk om uw kat opnieuw kennis te laten maken met het proefdieet en de ingrediënten uit het normale dieet van uw kat één voor één toe te voegen, waarbij u de reactie van het lichaam van uw kat op elk afzonderlijk bestanddeel documenteert.
Een andere methode om voedselallergieën te behandelen, is door ze een hypoallergeen dieet te geven, waarbij de eiwitmoleculen worden afgebroken tot kleine stukjes, zodat het immuunsysteem van je kat ze niet herkent. Er bestaat echter niet zoiets als een hypoallergeen voedingsdieet in de ware zin van het woord, hoewel sommige fabrikanten van diervoeders een dergelijke variant aanbieden. Er is ook geen bewijs dat het regelmatig veranderen van het dieet of het voeren van eiwitten uit eend, hertenvlees of konijn de gezondheid van huisdieren met voedselallergieën kan verbeteren.
Veelgestelde vragen (FAQ's)
Wat is het verschil tussen ELISA- en RAST-allergietesten?
Hoewel beide tests op het bloed worden uitgevoerd en kunnen bepalen of je kat allergisch is voor een bepaalde stof, zijn er een paar kleine verschillen. De ELISA-test meet het aantal allergeenspecifieke antilichamen, terwijl de RAST-test specifieke allergeengerelateerde antilichamen detecteert.
Wat zijn de klinische tekenen van allergieën bij katten?
Het belangrijkste klinische teken van allergieën is jeuk. In het geval van vlooienallergie treft het vooral de achterste helft van het lichaam, de achterpoten en de basis van de staart. Naast intens krabben kunnen katten hotspots, haaruitval, tranende ogen, oorontstekingen en gastro-intestinale problemen vertonen. Als de allergie van uw kat onbehandeld blijft, kunnen zich door intensief krabben secundaire bacteriële en schimmelinfecties op de huid ontwikkelen. In ernstige gevallen kunnen de gezichten van katten opzwellen en kunnen ze moeite hebben met ademhalen.
Hoe worden allergieën bij katten behandeld?
Om kattenallergieën effectief te behandelen, moet u erachter komen voor welk allergeen uw huisdier gevoelig is. Als u geen allergietesten wilt uitvoeren, kunt u regelmatig antiparasitaire middelen op uw kat aanbrengen, de omgeving schoonmaken en behandelen of haar dieet veranderen. Als uw kat last heeft van jeuk en overmatig krabt, kan de dierenarts antihistaminica of corticosteroïden voorschrijven. Deze medicijnen zijn niet zo effectief voor voedselallergieën als voor omgevingsallergieën of atopie.
Conclusie
Als uw kat last heeft van omgevingsallergieën, kan de dierenarts allergietesten aanbevelen (bloed of intradermaal) om het allergeen te bepalen dat verantwoordelijk is voor de reactie van uw huisdier. Afhankelijk van de test die je kiest of wat de dierenarts aanbeveelt, kan de uitslag direct zichtbaar zijn of moet je tot 2 weken wachten.
Het behandelen van allergieën is vaak moeilijk omdat niet alle katten gunstig zullen reageren op de behandeling. Het testen van uw kat is echter noodzakelijk om de "boosdoener" te bepalen en de juiste behandeling aan te bevelen, hoewel allergietesten niet 100% nauwkeurig zijn. Als uw kat lijdt aan voedselallergieën, zal uw dierenarts aanbevelen om hun dieet te veranderen in een dieet met een uniek eiwit. Nadat de klinische symptomen van uw huisdier zijn verdwenen, kan uw dierenarts aanbevelen om uw kat weer op zijn gebruikelijke dieet te introduceren om te zien of hij weer reacties krijgt.