Egels zijn unieke metgezellen die gedetailleerde zorg en aandacht nodig hebben. Voor toegewijde eigenaren kan het voldoen aan hun specifieke behoeften een zeer lonende ervaring zijn. Wanneer je stekelige vriend zich echter gedraagt, kan het stressvol zijn om te bepalen wat er aan de hand is. Zoals met veel dieren, verbergen egels vaak tekenen van ziekte totdat ze erg ziek zijn, waardoor een snelle identificatie van de betreffende symptomen essentieel is. De volgende gids bespreekt de tekenen dat uw egel mogelijk ziek is, evenals veelvoorkomende oorzaken van hun symptomen.
De 9 tekenen om naar te zoeken bij een zieke of stervende egel
1. Anorexia
Anorexia, of verlies van eetlust, is een zorgwekkend symptoom bij egels. Egels zijn nachtdieren en zullen daarom het grootste deel van hun eten 's nachts doen. Ze moeten een egelspecifiek voer van hoge kwaliteit krijgen, dat kan worden aangevuld met kleine hoeveelheden insecten, fruit en groenten. Als u merkt dat uw egel minder eet of helemaal stopt met eten, is een snel bezoek aan de dierenarts gerechtvaardigd. Langdurige anorexia kan leiden tot gewichtsverlies en ondervoeding - en een erg zieke egel. Anorexia kan een symptoom zijn van veel verschillende ziekten bij egels, waaronder de volgende:
- Tandziekte
- Salmonellose
- Neoplasie
- Hepatische lipidose
- Gastro-intestinale obstructie
- Ectoparasieten
- Wobbly Hedgehog-syndroom (terminale fase)
- Luchtweginfecties
Tandziekte is een veelvoorkomend probleem bij egels. Parodontitis, tandbreuken, tandabcessen en overmatige slijtage van de tanden zijn allemaal specifieke tandheelkundige problemen die kunnen leiden tot anorexia en gewichtsverlies. Een diagnose van tandziekte wordt gesteld op basis van een mondeling examen en röntgenfoto's. Behandeling voor deze aandoeningen kan het trekken van aangetaste tanden, antibiotica of veranderingen in het dieet inhouden. De prognose voor aangetaste egels hangt af van het specifieke aanwezige probleem, maar is over het algemeen gunstig.
2. Neusafscheiding
Heldere, gekleurde of bloederige loopneus bij egels moet verder worden beoordeeld door een dierenarts. Neusafscheiding kan het enige symptoom zijn dat wordt opgemerkt bij een zieke egel, of het kan optreden in combinatie met andere ademhalingssymptomen zoals niezen, ademhalingsmoeilijkheden en meer ademhalingsgeluid. Neusafscheiding kan ook gepaard gaan met lethargie en anorexia, afhankelijk van de onderliggende ziekte die aanwezig is.
Mogelijke oorzaken van loopneus bij egels zijn:
- Luchtweginfecties
- Pulmonale neoplasie
- Hartziekte
Luchtweginfecties, waaronder longontsteking, worden vaak gezien bij egels. Factoren die egels vatbaar kunnen maken voor het ontwikkelen van luchtweginfecties zijn onder meer lage omgevingstemperaturen; geurig, vies of stoffig beddengoed; of een gecompromitteerd immuunsysteem. Specifieke ziekteverwekkers die betrokken zijn bij het veroorzaken van luchtwegaandoeningen bij egels zijn Bordetella, Pasteurella en Corynebacterium. Uw dierenarts kan röntgenfoto's, bloedonderzoek of een bacteriecultuur aanbevelen om een luchtweginfectie te diagnosticeren. De behandeling omvat breedspectrumantibiotica, evenals vloeistoffen, zuurstoftherapie en verneveling indien nodig voor ernstigere gevallen. Het is ook van essentieel belang dat eventuele problemen met de houderij, zoals ongeschikt strooisel, worden gecorrigeerd. De prognose voor luchtweginfecties is variabel en een snelle diagnose en behandeling zullen leiden tot het beste resultaat voor uw egel.
3. Huidafwijkingen
Korstvorming, losse stekels, verlies van stekels of krabben zijn allemaal tekenen dat uw egel mogelijk een dermatologische aandoening heeft. Bovendien kunnen niet-specifieke tekenen zoals lethargie of verminderde eetlust ook wijzen op een huidaandoening. Als u huidafwijkingen opmerkt bij uw egel, is verder onderzoek door een dierenarts nodig om onderscheid te maken tussen de volgende mogelijke aandoeningen:
- Acariasis (mijtenplaag)
- Dermatofytose (schimmelinfectie)
- Neoplasie
- Ongepaste houderij
- Voedingstekorten
Acariasis is de meest voorkomende dermatopathie bij egels. Vaak betrokken bij een plaag is Caparinia tripolis, een psoroptische mijt. Het diagnosticeren van acariasis omvat mijtidentificatie op een huidschraapsel of afdrukuitstrijkje. Medicijnen die worden gebruikt om mijtenplagen bij egels te behandelen, zijn onder meer selamectine of ivermectine, maar een goede reiniging en desinfectie van de kooi van uw egel zal ook een belangrijk onderdeel zijn van de door uw dierenarts aanbevolen behandeling. Gelukkig is de prognose voor egels met acariasis, met de juiste behandeling, goed.
4. Hematurie
Hematurie, of bloed in de urine hebben, is een ander zorgwekkend teken van ziekte bij egels. Een verandering in de kleur van de urine kan subtiel zijn, maar er kan ook een meer voor de hand liggende roodachtige kleur worden waargenomen. Samen met hematurie kan ook inspanning om te plassen, verhoogde frequentie van urineren, lethargie of gebrek aan eetlust worden opgemerkt.
Deze symptomen kunnen wijzen op de aanwezigheid van een of meer van de volgende aandoeningen:
- Baarmoedertumoren
- Endometriale poliepen
- Nierziekte
- Blaasontsteking
- Urineweginfecties
- Urolithiasis (blaasstenen)
Helaas komt neoplasie veel voor bij egels. Baarmoedertumoren zijn vaak verantwoordelijk voor hematurie, vaginale bloedingen en gewichtsverlies. Diagnostische beeldvorming zoals echografie of röntgenfoto's, evenals bloedonderzoek, kan door uw dierenarts worden overwogen voor verdere evaluatie van hematurie. Deze tests kunnen ook helpen bij het bepalen van de prognose zodra een baarmoedertumor is gediagnosticeerd. Ovariohysterectomie kan zorgen voor langere overlevingstijden bij egels met baarmoedertumoren.
5. Diarree
Zachte, loopneus, bloederige of waterige ontlasting bij egels moet verder worden onderzocht door een dierenarts. Diarree kan wijzen op een probleem in het maagdarmkanaal, maar het is ook mogelijk dat diarree secundair is aan een probleem elders in het lichaam.
Mogelijke oorzaken van diarree bij egels als huisdier zijn:
- Salmonellose
- Neoplasie
- Ongepast dieet of verandering in dieet
- Leverziekte
- Darmparasieten
Salmonellose (een infectie met de Salmonella-bacterie) is een belangrijke ziekte van huisdier-egels, omdat het als zoönotisch wordt beschouwd, wat betekent dat het op mensen kan worden overgedragen. Hoewel veel egels met salmonella diarree hebben, kan deze aandoening ook gepaard gaan met gewichtsverlies, verminderde eetlust, lethargie en uitdroging. Egels die besmet zijn met Salmonella kunnen ook asymptomatisch (zonder symptomen) zijn. Fecale kweek wordt gebruikt om salmonellose te diagnosticeren en antibiotica kunnen worden gebruikt om dieren met symptomen te behandelen. Om het risico op overdracht van ziekten te verminderen, is een goede hygiëne, inclusief regelmatig handen wassen, essentieel bij het hanteren van geïnfecteerde egels. Er is beperkte informatie beschikbaar over de prognose voor klinische salmonellose bij huisdieregels.
6. Tumoren
Vergroeiingen of zwellingen zijn helaas waarschijnlijk kanker bij egels als huisdier. Neoplasie komt veel voor bij egels en is in bijna elk lichaamssysteem gemeld. Hoewel tumoren een meer voor de hand liggend teken van kanker zijn, worden niet-specifieke tekenen zoals lethargie en gewichtsverlies ook vaak opgemerkt bij aangetaste egels. Er is een breed scala aan tumortypen gemeld, waarvan de meest voorkomende zijn:
- Oraal plaveiselcelcarcinoom
- Melkkliertumoren
- Lymfosarcoom
Oraal plaveiselcelcarcinoom (SCC) is de meest voorkomende groei in de bek van egels als huisdier. Het wordt meestal achter in de mond opgemerkt en is zeer plaatselijk invasief, wat leidt tot zwelling van het gezicht, verlies van tanden, gingivitis en verminderde eetlust. Een definitieve diagnose van oraal SCC kan worden gesteld met biopsie en histopathologie. Behandeling voor neoplasie bij egels omvat vaak chirurgische excisie, maar de locatie en mate van invasie van orale SCC kan deze behandelingsoptie uitsluiten en tot een slechte prognose leiden.
7. Lethargie
Lethargie is een niet-specifiek teken van ziekte dat vaak wordt gezien bij egels als huisdier. Lethargische egels kunnen hun interesse in hun normale activiteiten verliezen, minder energie hebben, minder eten of meer slapen dan normaal. Veranderingen in het energieniveau van uw egel vereisen verdere evaluatie door een dierenarts. Het is waarschijnlijk dat diagnostisch onderzoek wordt aanbevolen om onderscheid te maken tussen de vele mogelijke oorzaken van lethargie:
- Hepatische lipidose
- Gastro-intestinale obstructie
- Trauma
- Acariasis
- Torpor
- Urinewegaandoening
- Luchtweginfectie
- Cardiomyopathie
Hepatische lipidose is een aandoening waarbij lipiden zich ophopen in de lever, waardoor de normale functie ervan wordt aangetast. Dit ziekteproces komt vaak voor bij egels en kan worden gezien als secundair aan onder andere anorexia (vooral bij zwaarlijvige egels), infectieziekten en neoplasie. Symptomen zijn lethargie, gebrek aan eetlust, geelzucht, diarree en neurologische symptomen. Uw dierenarts kan bloedonderzoek en röntgenfoto's aanbevelen om te helpen bij het diagnosticeren van hepatische lipidose. Er is geen specifieke behandeling voor deze aandoening bij egels; intensieve ondersteunende zorg en identificatie van een primair ziekteproces zijn nodig om de behandeling te begeleiden. Er is weinig informatie beschikbaar over de prognose voor egels die zijn aangetast door hepatische lipidose, en de uitkomst kan gedeeltelijk worden bepaald door de onderliggende ziekte die aanwezig is.
8. Ataxie
Ataxie, of verminderde coördinatie, vereist altijd een snelle beoordeling door een dierenarts. Een atactische egel kan moeite hebben om in zijn verblijf te komen, te eten en te drinken en zichzelf schoon te houden.
Mogelijke oorzaken van ataxie zijn talrijk, waaronder:
- Wobbly Hedgehog-syndroom
- Tussenwervelschijfziekte
- Neoplasie
- Hepatische encefalopathie
- Trauma
- Ondervoeding
- Vestibulaire ziekte
- Torpor
Een significante en helaas fatale oorzaak van ataxie bij egels is het Wobbly Hedgehog Syndrome (WHS). Bijkomende tekenen van WHS zijn het onvermogen om in een bal te rollen, struikelen, gewichtsverlies, epileptische aanvallen en progressieve verlamming. Een vermoedelijke diagnose van WHS kan worden gesteld op basis van de bevindingen van lichamelijk onderzoek en klinische symptomen, maar een definitieve diagnose kan pas worden gesteld na een autopsieonderzoek na overlijden. De prognose voor WHS is slecht, met overlijden als gevolg van de ziekte die meestal optreedt binnen 18-25 maanden nadat de klinische symptomen zijn opgemerkt.
9. Ademhalingsmoeilijkheden
Elke keer dat een huisdier moeilijk of moeizaam ademt, moet het onmiddellijk door een dierenarts worden gezien - egels zijn geen uitzondering. Abnormale ademhalingsfrequentie of ademhalingsruis (piepende ademhaling, harde of muzikale ademgeluiden) kunnen ook worden opgemerkt bij egels en kunnen wijzen op het volgende:
- Cardiomyopathie
- Bovenste of onderste luchtweginfectie
- Pulmonale neoplasie
Cardiomyopathie is een veel voorkomende bevinding bij egels als huisdier, en treft vooral egels ouder dan 3 jaar. De oorzaak van cardiomyopathie is onbekend; er wordt echter vermoed dat het een genetische of nutritionele basis heeft. Naast moeite met ademhalen, kunnen egels met een hartaandoening lusteloos zijn of last hebben van gewichtsverlies. Uw dierenarts kan cardiomyopathie diagnosticeren op basis van bevindingen van lichamelijk onderzoek, röntgenfoto's, een elektrocardiogram of een echocardiogram. Diergeneesmiddelen die worden gebruikt voor hartfalen kunnen helpen bij de behandeling van hartaandoeningen bij egels, maar de langetermijnprognose voor deze aandoening is slecht.
Zie ook: Egel mannetje versus vrouwtje: wat zijn de verschillen?
Conclusie
Voor je egel zorgen en ze zien groeien kan een leuke, bevredigende ervaring zijn. Zorgvuldige aandacht voor hun persoonlijkheidskenmerken en routines is een plezier van het bezit van een huisdier; kan echter ook helpen vaststellen wanneer er iets mis is. Als u weet op welke tekenen van ziekte u moet letten en wat ze kunnen betekenen, kunt u uw egel zo goed mogelijk verzorgen.
